Wojna, handel i dyplomacja

autor zdjęcia: H. D. Falkenstein/be&w

źródło: Rzeczpospolita

Statek USS „San Jacinto” zatrzymuje brytyjski parowiec pocztowy „Trent”, 1861 r.

autor zdjęcia: CORBIS/Getty Images

źródło: Rzeczpospolita

Na rycinie: zbieranie, pakowanie i wysyłka bawełny zdobytej przez armię Unii, Port Royal w Karolinie Południowej

autor zdjęcia: incamerastock / Alamy Stock Photo/Be&w

źródło: Rzeczpospolita

Kapitan Wilkes z USS „San Jacinto” zatrzymuje emisariuszy Konfederacji do Anglii – Jamesa M. Masona i Francji – Johna Slidella na brytyjskim parowcu pocztowym „Trent”, 8 listopada 1861 r.

Bardziej niż wielkie armie o wyniku wojny secesyjnej zdecydował wybór Wielkiej Brytanii między bawełną a zbożem.

W XIX w. nie istniały kraje zbyt peryferyjne, by pozostały nieistotne dla świata. Glob oplotła sieć powiązań i zależności, handlu, sprzecznych sojuszy oraz traktatów. Nawet jeśli większość ludzi nie znała położenia miasta Charleston na mapie, to gdy w Forcie Sumter zagrzmiały działa, po innej stronie świata powstawały i upadały fortuny. Dlatego amerykańska wojna domowa, choć pozornie lokalna, była problemem globalnym.

Miękka siła bawełny

Wpływ mocarstw na rezultat wojny rozważały Południe i Północ, zabiegając o pożądane reakcje. Najwięcej zależało od Wielkiej Brytanii jako globalnej potęgi mającej interesy za Atlantykiem. Jednak strategie stron były różne, stosownie do potrzeb.

Waszyngton miał przewagę nad rządem w Richmond, choćby z racji suwerennych stosunków dyplomatycznych i wzajemnych traktatów. W istocie racją Unii było osiągnięcie minimalnych celów, czyli obrona status quo w relacjach z Europą. Lincoln musiał trzymać mocarstwa z dala od wojny, a przede wszystkim – zapobiec uznaniu suwerenności stanów Konfederacji.

Nieuznani przez żadne państwo secesjoniści mieli trudniejsze zadanie. Bez państwowej legitymacji nie byli stroną międzynarodowych mediacji i kontaktów dyplomatycznych z rządami. Tym samym Południe oczekiwało więcej niż bierności Europy, gdyż...